CBDC یا ارز دیجیتال بانک مرکزی چیست؟

به گزارش واحد ترجمه گذارنیوز، ارزهای دیجیتال بانک مرکزی توکن‌های دیجیتالی هستند که مشابه رمزارز می‌باشند و توسط بانک مرکزی صادر می‌شوند. آنها به ارزش پول فیات آن کشور وابسته هستند.

بسیاری از کشورها در حال توسعه CBDCها هستند و برخی حتی آنها را به مرحله اجرایی رسانده‌اند.

از آنجایی که بسیاری از کشورها در حال تحقیق در مورد راه‌های انتقال به ارزهای دیجیتال هستند، مهم است که بدانیم CBDCها چیست و چه معنایی برای جامعه دارند.

آشنایی با ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC)

پول فیات یک ارز صادر شده توسط دولت است که توسط کالاهای فیزیکی مانند طلا یا نقره پشتیبانی نمی شود و نوعی ارز قانونی در نظر گرفته می شود که می تواند برای مبادله کالا و خدمات مورد استفاده قرار گیرد.

به طور سنتی پول فیات به شکل اسکناس و سکه عرضه می‌شد اما تکنولوژی به دولت‌ها و مؤسسات مالی اجازه می‌دهد تا پول فیات فیزیکی را با یک مدل اعتباری تکمیل کنند و در آن موجودی‌ها و تراکنش‌ها به صورت دیجیتالی ثبت بشوند.

ارز فیزیکی هنوز به طور گسترده‌ای مبادله و پذیرفته می‌شود اما با این حال برخی از کشورهای توسعه‌یافته کاهش قابل توجهی را در استفاده از آن تجربه کرده‌اند و این روند در طول دوران همه‌گیری کووید ۱۹ تسریع شد.

معرفی و تکامل فناوری ارزهای دیجیتال و بلاکچین علاقه بیشتری به جوامع بدون پول نقد و ارزهای دیجیتال ایجاد کرده است.

بنابراین دولت‌ها و بانک‌های مرکزی در سراسر جهان در حال بررسی امکان استفاده از ارزهای دیجیتالی تحت حمایت دولت هستند.

زمانی که این طرح اجرا شود این ارزها از تعهد و حمایت کامل دولتی که آنها را منتشر کرده است درست مانند پول‌های فیات برخوردار خواهند بود.

اهداف ارز دیجیتال بانک مرکزی

در ایالات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر بسیاری از مردم به خدمات مالی دسترسی ندارند. تنها در ایالات متحده 5 درصد از بزرگسالان حساب بانکی ندارند و 13 درصد دیگر از بزرگسالان ایالات متحده دارای حساب بانکی هستند اما از خدمات جایگزین گران قیمت مانند حواله، وام های روز پرداخت و خدمات نقدینگی چک استفاده می کنند.

هدف اصلی CBDCها ارائه حریم خصوصی، قابلیت انتقال راحت، دسترسی سریع و امنیت مالی به مشاغل و مصرف کنندگان است.

CBDCها همچنین ابزارهایی را برای بانک مرکزی یک کشور به منظور اجرای سیاست‌های پولی برای ایجاد ثبات، کنترل رشد و تأثیرگذاری بر تورم فراهم می کنند.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی همچنین خطرات استفاده از ارزهای دیجیتال را به شکل فعلی کاهش می‌دهد.

رمزارزها نوسان زیادی دارند و ارزش آنها دائماً در حال تغییر است. این نوسان می‌تواند باعث استرس مالی شدید در بسیاری از خانوارها شود و بر ثبات کلی یک اقتصاد تأثیر بگذارد.

CBDCها که توسط دولت حمایت می‌شوند و توسط بانک مرکزی کنترل می‌شوند، ابزاری پایدار را در راستای مبادله ارز دیجیتال برای خانوارها، مصرف‌کنندگان و کسب‌وکارها فراهم می‌کنند.

انواع ارز دیجیتال بانک مرکزی

دو نوع CBDC وجود دارد: کلان و خرد. CBDC های کلان در درجه اول توسط موسسات مالی استفاده می شوند. CBDC‌های خرد دقیقاً مانند اشکال فیزیکی ارز توسط مصرف‌کنندگان و مشاغل استفاده می شود.

دو نوع کلان و خرد CBDC متقابل نیستند و امکان توسعه هر دو و عملکرد آنها در یک اقتصاد وجود دارد.

ارز دیجیتال بانک مرکزی کلان

CBDCهای کلان مشابه نگهداری ذخایر در بانک مرکزی هستند. بانک مرکزی به یک موسسه حسابی اعطا می‌کند تا پول واریز کند یا از آن برای تسویه نقل و انتقالات بین بانکی استفاده کند.

سپس بانک‌های مرکزی می‌توانند از ابزارهای سیاست پولی مانند ذخایر الزامی یا سود موجودی سپرده شده برای تأثیرگذاری بر وام‌دهی و تعیین نرخ بهره استفاده کنند.

ارز دیجیتال بانک مرکزی خرد

CBDCهای خرد، ارزهای دیجیتالی تحت حمایت دولت هستند که توسط مصرف کنندگان و مشاغل مورد استفاده قرار می گیرند.

CBDCهای خرد ریسک واسطه را حذف می کنند؛ یعنی خطر این که صادرکنندگان ارز دیجیتال خصوصی ممکن است ورشکسته شوند و دارایی‌های مشتریان را از دست بدهند.

دو نوع CBDC خرد وجود دارد. آن‌ها در نحوه دسترسی و استفاده کاربران از ارز خود متفاوت هستند:

• CBDCهای خرد مبتنی بر توکن با کلیدهای خصوصی/عمومی قابل دسترسی هستند. این روش اعتبارسنجی به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را به صورت ناشناس انجام دهند.
• CBDCهای خرد مبتنی بر حساب برای دسترسی به یک حساب به شناسایی دیجیتال نیاز دارند.

 

 

ارز دیجیتال بانک مرکزی و رمزارزها

اکوسیستم‌های ارزهای دیجیتال نمایی اجمالی از یک سیستم ارز جایگزین ارائه می‌دهند که در آن مقررات دست‌وپاگیر شرایط هر تراکنش را تعیین نمی‌کنند؛ تکثیر یا جعل آنها سخت است و با مکانیسم‌های اجماع که از دستکاری جلوگیری می‌کند محافظت می‌شوند.

ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به گونه ای طراحی شده اند که شبیه ارزهای رمزنگاری شده باشند اما ممکن است نیازی به فناوری بلاکچین یا مکانیسم های اجماع نداشته باشند.

علاوه بر این رمزارزها تنظیم نشده و غیرمتمرکز هستند. ارزش آنها توسط احساسات سرمایه گذار، استفاده و علاقه کاربر تعیین می‌شود. آن‌ها دارایی‌های بی‌ثباتی هستند که بیشتر برای سفته‌بازی مناسب‌ هستند و احتمال حضور آنها در یک سیستم مالی که به ثبات نیاز دارد کمتر است.

CBDCها ار سوی دیگر ارزش ارز فیات را منعکس می کنند و برای ثبات و ایمنی طراحی شده اند.

مسائل مرتبط با CBDCها

فدرال رزرو گزارشی را در مورد مسائلی که معتقد است CBDC با آن‌ها روبرو می‌شود و مسائلی که باید قبل از طراحی و اجرای موفقیت آمیز مورد توجه قرار گیرند، منتشر کرده است.

توضیحات مسائلی که ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به آن اشاره کرده‌اند

• ارز دیجیتال بانک مرکزی خطر شخص ثالث مانند ورشکستگی یا احداث بانک را حذف می‌کند. هر ریسک باقیمانده‌ای که در سیستم باشد بر عهده بانک مرکزی است.
• هزینه‌های بالای مبادلات بین مرزی را می‌توان با کاهش سیستم‌های پیچیده توزیع و افزایش همکاری‌های قضایی بین دولت‌ها کاهش داد.
• دلار همچنان پر استفاده‌ترین ارز در جهان است. CBDC ایالات متحده می‌تواند تسلط آن را حفظ و حمایت کند.
• هزینه اجرای ساختار مالی در یک کشور را برای دسترسی مالی به جمعیتی که حساب بانکی ندارند حذف می‌کند.
• ارزهای دیجیتال بانک مرکزی می‌توانند ارتباط مستقیمی بین مصرف کنندگان و بانک‌های مرکزی برقرار کنند و در نتیجه نیاز به زیرساخت‌های گران قیمت را از بین ببرند.

توضیحات مسائلی که ارزهای دیجیتال بانک مرکزی ایجاد می‌کنند

• ساختار مالی ایالات متحده می‌تواند به شدت تغییر کند. اینکه چگونه یک تغییر بر هزینه‌های خانوار، سرمایه‌گذاری‌ها، ذخایر بانکی، نرخ بهره، بخش خدمات مالی یا اقتصاد تأثیر می‌گذارد، ناشناخته است.
• اثرات تغییر به CBDC بر ثبات سیستم مالی ناشناخته است. به عنوان مثال، ممکن است نقدینگی بانک مرکزی کافی برای تسهیل برداشت در طول بحران مالی وجود نداشته باشد.
• بانک‌های مرکزی سیاست‌های پولی را برای تأثیرگذاری بر تورم، نرخ بهره، وام‌دهی و مخارج اجرا می‌کنند که به نوبه خود بر نرخ اشتغال تأثیر می‌گذارد. بانک‌های مرکزی باید اطمینان حاصل کنند که ابزارهای مورد نیاز برای تأثیر مثبت بر اقتصاد را در اختیار دارند.
• حریم خصوصی یکی از مهم‌ترین اهداف رمزارزها است. CBDCها به میزان مناسبی از نفوذ توسط مقامات برای نظارت بر جرایم مالی نیاز دارند. نظارت نیز مهم است زیرا از تلاش‌ها برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم حمایت می‌کند.
• همانطور که چندین بار شاهد بوده‌ایم، رمزارزها هدف هکرها و سارقان قرار می‌گیرند. یک ارز دیجیتال صادر شده توسط بانک مرکزی احتمالاً همان تعداد دزد را جذب می‌کند، بنابراین تلاش برای جلوگیری از نفوذ سیستم و سرقت دارایی‌ها و اطلاعات باید قابل توجه باشد.

آیا CBDC یک رمزارز است؟

اگرچه ایده ارزهای دیجیتال بانک مرکزی از ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین نشات می‌گیرد اما CBDCها رمزارز نیستند.

CBDCها توسط یک بانک مرکزی کنترل می شوند در حالی که رمزارزها تقریباً همیشه غیرمتمرکز هستند؛ به این معنی که نمی‌توانند توسط یک مرجع تنظیم شوند.

آیا CBDC مبتنی بر بلاکچین است؟

CBDCها می توانند بر اساس بلاکچین باشند اما همزمان نیازی به این امر هم ندارند. بخش نوآوری ارزهای دیجیتال بانک فدرال رزرو بوستون و موسسه فناوری میشیگان در تحقیقات خود دریافتند که دفتر کل توزیع شده می‌تواند کارایی و مقیاس‌پذیری CBDC را مختل کند.

مترجم: سروش محمدی

منبع: Investopedia