رونق قیمت نفت خاورمیانه در زمان جنگ اوکراین

به گزارش واحد ترجمه گذار‌نیوز، رونق بازار نفت، ناشی از جنگ اوکراین، کشورهای غنی از انرژی خاورمیانه را بار دیگر به ثروت فوق العاده ای رسانده است. اما کارشناسان هشدار می دهند که ممکن است این آخرین صعود قیمت نفت باشد.

افزایش قیمت انرژی ناشی از جنگ، کشورهای خلیج فارس را از رکود اقتصادی که تقریباً یک دهه درگیر آن بودند خارج کرد و منجر به کاهش کسری بودجه و هزینه ها و نیز رونق تقریبی اقتصادشان شد.
تهاجم روسیه به همسایه خود، ارزش نفت خام را به بالاترین حد در هشت سال گذشته رساند.

کشورهای حوزه خلیج فارس در دهه های 1970 و 1980 و سپس در اوایل دهه 2000 شاهد رونق نفتی بودند. کارشناسان می گویند، اما تغییر نگرش نسبت به مصرف انرژی به این معنی است که چنین چرخه هایی ممکن است دیگر قابل تحمل نباشند و کشورهای خلیج فارس باید برای آن آماده باشند.
کارن یانگ، پژوهشگر ارشد مرکز کلمبیا در سیاست انرژی جهانی گفت: «این مطمئناً آغاز یک روند برای پایان ثروت نفتی در این سطح پایدار است».
تلاش کشورهای غربی برای انتقال انرژی های تجدیدپذیر، امروز بیش از هر زمان دیگری جدی به نظر می رسد. زیرا جنگ اوکراین کانال های اصلی تامین نفت و گاز طبیعی اروپا را به شدت مختل کرده است. یانگ گفت: رونق امروز از این نظر متفاوت است که بیش از یک بحران نفتی است. “این یک تغییر عمده در ساختار نحوه تامین نیازهای جهانی انرژی است.”
صندوق بین‌المللی پول اعلام کرد که انتظار می‌رود صادرکنندگان انرژی خاورمیانه در طی چهار سال به دلیل رونق فعلی، 1.3 تریلیون دلار درآمد هیدروکربنی به دست آورند. کارشناسان به آنها نسبت به هدر دادن آن هشدار داده و استدلال می کنند که کشورهای حاشیه خلیج فارس باید با استفاده از درآمدهای بادآورده برای قطع وابستگی اقتصادشان به ثروت های نفتی، خود را در برابر نوسانات قیمت نفت محافظت کنند.
در دوران رونق نفتی قبلی، کشورهای حاشیه خلیج فارس با سرمایه گذاری های بیهوده و ناکارآمد، ساخت و ساز های بیهوده، خرید سلاح و همچنین کمک های مالی به شهروندان در واقع ثروت خود را هدر دادند. این رونق ها با کاهش قیمت نفت همراه شد زیرا کشورها برای درآمدهای خود به هیدروکربن ها متکی بودند.

گزارش ماه مه 2022 بانک جهانی تاکید کرد که ثروتی که کشورهای حاشیه خلیج فارس پس از همه‌گیری و پس از جنگ اوکراین به دست آورده‌اند، باید در “انتقال اقتصادی و محیطی” این بلوک سرمایه‌گذاری شود. در این گزارش آمده است که تمرکز بر سرمایه گذاری در انتقال انرژی بسیار مهم است زیرا بسیاری از نقاط جهان انتقال انرژی تجدیدپذیر خود را تسریع می کنند.

به نظر می رسد کشورهای حاشیه خلیج فارس در حال کار بر روی تنوع بخشیدن هستند. از زمان آخرین رونق نفتی که در سال 2014 به پایان رسید، چهار کشور از شش کشور خلیج فارس مالیات بر ارزش افزوده را وضع کرده اند و امارات متحده عربی با شروع مالیات بر درآمد شرکتی ازآن هم فراتر رفته است. هیچ یک از کشورهای خلیج فارس مالیات بر درآمد ندارند. عربستان سعودی در بخش‌های غیرنفتی مانند گردشگری سرمایه‌گذاری کرده است، اما کارشناسان درباره توانایی این بخش برای جبران درآمدهای نفتی تردید دارند. این پادشاهی تقریباً یک میلیارد دلار در روز از نفت با قیمت های فعلی درآمد کسب می کند.
کشورهای حوزه خلیج فارس مخالف این تصور هستند که هیدروکربن ها می توانند به عنوان منبع اولیه انرژی حذف شوند و معتقدند نفت برای اقتصاد جهانی حیاتی است و خواهد بود. اما کشورهای آگاه از محیط زیست به سمت منابع جایگزین حرکت می کنند. آنها معتقدند پیش بردن روایت وابستگی به نفت به نفع کشورهای صادرکننده است. در مقابل اما کشورهای نفتی به افزایش تقاضای نفت خام پس از حذف محدودیت های کووید-19 در سراسر جهان اشاره می کنند.
آژانس بین‌المللی انرژی مستقر در پاریس هفته گذشته اعلام کرد که تقاضای نفت در سال آینده به شدت رشد خواهد کرد، که به دلیل ازسرگیری کار در چین و سفرهای جهانی انجام می‌شود. امارات متحده عربی، یکی از بزرگترین صادرکنندگان نفت جهان، هشدار داده است که انتقال خیلی سریع از هیدروکربن ها می تواند باعث یک بحران اقتصادی شود.
سلطان الجابر، فرستاده ویژه امارات متحده عربی در امور تغییرات آب و هوایی، در مقاله‌ای در ماه اوت نوشت: «سیاست‌هایی که به دنبال حذف زودهنگام هیدروکربن‌ها، بدون جایگزین‌های مناسب هستند، خود را شکست می‌دهند. و درآمد کمتری برای سرمایه گذاری در انتقال انرژی باقی می گذارد.” یانگ از مرکز کلمبیا در سیاست جهانی انرژی گفت که حتی اگر اقتصادها از نفت به عنوان منبع انرژی دور شوند، محصولات مبتنی بر نفت مانند پتروشیمی ها و مواد پلاستیکی همچنان مورد تقاضا خواهند بود.
با این حال، کارشناسان می گویند که کشورهای حاشیه خلیج فارس متوجه شده اند که حتی با وجود تقاضای نفت، چنین افزایشی در قیمت آن ممکن است با همان درجه و فرکانس دوباره اتفاق نیفتد. العبیدلی گفت: «احساس محسوسی وجود دارد که این یک رونق گذرا است و ممکن است آخرین افزایش پایدار قیمت نفت باشد. دولت ها و مردم به طور یکسان احساس می کنند که این فرصتی است که باید به طور کامل از آن استفاده کرد، نه اینکه از طریق تصمیم گیری های نسنجیده و غیر دوراندیشانه از بین برود.

منبع: سی‌ان‌ان