جهان در میانهی “بحران لیتیوم”
سرویس اقتصادی گذارنیوز: در هشتم آوریل امسال، “ایلان ماسک” مدیرعامل تسلا در توییتر اعلام کرد “قیمت لیتیوم به سطح دیوانهکنندهای رسیده است. طوریکه تسلا ممکن است مجبور شود مستقیما و در مقیاس بزرگ، وارد استخراج از معادن و همچنین فرآوری مواد موردنیاز خود شود، مگر اینکه هزینهها بهبود یابد”.
آقای ماسک در این نگرانی تنها نیست. مدیرعامل و رئیس جدید شرکت Volvo Cars (یک شرکت سوئدی که اکنون زیرمجموعهی جیلی چین محسوب میشود) نیز پیشبینی کرده است کمبود عرضهی باتری لیتیومی، به یک مشکل عمدهی صنعت خودرو تبدیل خواهد شد.
باتریهای لیتیومی دو برابر بیشتر از باتریهای نیکل-کادمیومی انرژی در دسترس فراهم میکنند درحالیکه بین یکسوم تا یکپنجم آنها حجم دارند و ازینرو، برای تأمین نیروی لازم در دستگاههای الکترونیکی قابل حمل مورد استفاده قرار میگیرند.
طبق گزارشهای منتشر شده؛ بازار جهانی باتریهای لیتیومی در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۳۰ میلیارد دلار بودهاست اما انتظار میرود که این رقم تا سال ۲۰۲۶ به ۱۴۰ میلیارد دلار برسد. بازار پر رونق خودروهای برقی، پیشرفت سریع فناوری، و افزایش تقاضا از جانب دستگاههای هوشمند کوچک، از عوامل رشد چشمگیر این بازار است.
یکی از مشکلات شرکتهای سازندهی خودروهای برقی دسترسی به عناصر کمیابی است که برای ساخت باتری این وسایل نقلیه مورد نیاز است. چراکه استخراج لیتیوم کاری به شدت دشوار است و هزینههای محیط زیستی قابل توجهی بر جهان تحمیل میکند. استخراج لیتیوم، به خاک صدمات بسیاری رسانده و موجب آلودگی هوا میشود. همچنین؛ جریانهای آبی را که مورد استفادهی انسان و چهارپایان است و برای آبیاری محصولات کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرند، آلوده میکند. به همین دلیل است که میتوان گفت ما اکنون در میانهی “بحران لیتیوم” قرار داریم. بهگونهای که قیمت جهانی لیتیوم در یک سال گذشته ۴۵۰ درصد افزایش یافته است.
در این شرایط، تولیدکنندگان معدنی لیتیوم در تلاشند تا به تقاضای سرسامآور این محصول پاسخ دهند و در عین حال از سود ناشی از صعود قیمتها بهرهمند شوند. این هفته شرکت چینی Ganfeng Lithium اعلام کرد که درآمد خالص این شرکت در سهماه ابتدایی امسال (نسبت به مدت مشابه سال قبل) صعود ۶۰۰درصدی داشته است!
افغانستان، یکی از معدود کشورهای جهان است که مناطق مختلفی از آن سرشار از معادن لیتیوم است. آنچنانکه در یکی از بررسیهای سازمان فضایی آمریکا (ناسا) ارزش معادن لیتیوم افغانستان، که هنوز استخراج نشده حدود هزار میلیارد دلار برآورد شده است.
گفته میشود معادن لیتیوم افغانستان به طول ۸۵۰ تا ۹۰۰ کیلومتر و عرض ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلومتر از ولایت هرات آغاز میشود و تا ولایت نورستان ادامه دارد. عمر این معادن لیتیوم حدود هفتاد سال تخمین زده شده است. از نظر کیفیت، خلوص و غلظت نیز نظر به سازمان زمینشناسی آمریکا لیتیوم افغانستان دارای خلوص بالا است.
بنا به گزارشها افغانستان در یک یادداشت داخلی وزارت دفاع آمریکا در سال ۲۰۱۰ “عربستان سعودی لیتیوم” توصیف شده است. به این معنی که این کشور برای تامین جهانی فلز باتری به همان اندازه که عربستان برای نفت خام اهمیت دارد، میتواند مهم باشد.