اروپا در تلهی وامهای چینی
به گزارش سرویس اقتصادی گذارنیوز، «تلهی وام» اصطلاحیست که نخستین بار در سال ۲۰۱۷ و توسط دانشگاهِ هندیِ “براهما چلانی” در اشاره به گونهای از دیپلماسی مشخصاً چینی استفاده شد. در این نوع از دیپلماسی با رویکردِ سیاسیاقتصادی؛ کشور وامدهنده با “قصد منفی” به کشور وامگیرنده وامهای کلانی پرداخت میکند که پیشاپیش از ناتوانی وامگیرنده در بازپرداخت آن مطلع است.
وامهایی از این دست (که هرگز شرایط باپرداخت آن نیز به اطلاع افکار عمومی کشور وامگیرنده نمیرسد) واجد چنین کارکردهایی هستند.
۱.اخذ بهرههای کلان در صورت پرداخت در مواعد مقرر
۲. دریافت قسمت عمدهی این وامها توسط پیمانکاران کشور وامدهنده در کشور وامگیرنده
۳. اخذ امتیازات سیاسی و اقتصادی و امنیتی در صورت ناتوانی در پرداخت
چهبسا اینطور بهنظر برسد که این استراتژی چینی، تنها در قبال کشورهای ضعیف آسیایی و افریقایی به کار رفته و میرود. اما اینگونه نیست و بسیاری کشورهای اروپایی نیز در “تلهی وامهای چینی” افتاده و نسبت به عواقب آن نگران هستند. آنچنان که حق بهرهبرداری شماری از مهمترین بنادر اروپایی در انحصار شرکتهای چینی از جمله “کاسکو”ست.
برای نمونه؛ بندر “پیرئوس” در یونان. که به لطف سرمایهگذاری چین به یکی از مهمترین و پررونقترین بنادر اروپایی تبدیل شده است. یا یکی از مهمترین منابع مس اروپا در کشور صربستان، به لطف وامها و پیمانکاران چینی، اکنون یکی از مهمترین منابع استخراج و استحصال مس در اروپا بهشمار میرود. همچنان که کشور کوچک “مونتهنگرو” یک وام یک میلیارد دلاری از چین دریافت کرد تا یکی از گرانترین پروژههای بزرگراهی جهان را در کشورش (و البته که توسط پیمانکاران چینی) احداث کند. بزرگراهی که “بندرِ بار” در جنوب دریای آدریاتیک را به کشور “صربستان” متصل میکند. اما ۶ سال پس از شروع، تنها ۴۱ کیلومتر از این بزرگراه ساخته شده و مونتهنگرو در تلهی بازپرداخت وام چینی قرار گرفته و ناچار است “بندر بار” را به مالکیت چین درآورد!
همچون مونتهنگرو، کشور “کرواسی” نیز بزرگترین پروژهی زیرساختی کشورش را توسط پیمانکاران چینی آغاز کرده. پروژهای که “خلیج پلیسک” را به کشور کرواسی متصل میکند و اگرچه که تامینکنندهی مالی آن اتحادیهی اروپاست اما از صفر تا صد این پروژه توسط چینیها انجام شده است.