اثر مِرج بر MEV
به گزارش واحد ترجمه گذارنیوز، مِرج (The Merge) اتفاق افتاد و به همراه آن، در مسائل اقتصادی مربوط به نحوه تسویه تراکنشهای اتریوم نیز تغییراتی ایجاد خواهد شد. از آنجا که MEV (حداکثر ارزش قابل استخراج) بر ورود تراکنشها (سفارش، از بین بردن یا ربودن) متمرکز است، تغییرات عمیقی در مورد تاثیری که MEV روی زنجیره میگذارد، ایجاد خواهد شد.
بازیگران جدیدی در این فرآیند دخیل خواهند بود. این بازیگران به فشارهای اجتماعی احتمالی در مورد انواع خاصی از MEVها و تغییراتی که در چارچوب زمانی ایجاد میشوند اهمیت میدهند.
MEV چگونه انگیزههای ولیدیتور را افزایش میدهد
برای درک MEV بعد از مِرج، ابتدا باید ببینیم چه کسی تایید بلوکها را در شبکه انجام میدهد. اتریوم اثبات کار (PoW) برای ایمنسازی شبکه به ماینرها اتکا میکند، در حالی که اتریوم اثبات سهام به «اعتباردهندگان (validators)» وابسته است.
برای فعالیت بهعنوان یک ولیدیتور، شخص به ۳۲ اتر برای استیک و سه نرمافزار جداگانه نیاز دارد: یک کلاینت لایه اجرایی، یک کلاینت لایه اجماعی و یک ولیدیتور. اعتباردهندگان بلوکهای جدید را پیشنهاد میکنند، امضا (رای) میدهند و همچنین بر هر گونه تخلف و مجازاتی در شبکه نظارت می کنند. نکته کلیدی که باید به خاطر بسپاریم این است: ولیدیتورها، بازیگرانی خواهند بود که از ایمن و سالم بودن شبکه اتریوم اطمینان حاصل میکنند.
این نقش حیاتی نیازمند وجود محرکهای خوبی است. برخی از این محرکها توسط اتر ارائه میشوند که ولیدیتورها در آن شریک هستند (و در معرض خطر اسلشینگ (slashing) قرار میگیرند)، ولی در ادامه پاداشهای دیگری نیز دریافت میکنند. پیشبینی میشود تقریباً ۱۶۰۰ اتر در روز بین ولیدیتورها تقسیم میشود (این مقدار بر اساس کل استیک انجام شده توسط ولیدیتورها متفاوت خواهد بود). همچنین، به لطف EIP-1559، ولیدیتورها، کارمزد تقدم (Priority Fees) دریافت میکنند که از طریق فعالیت در تراکنشها به صورت «انعام» به آنها داده میشود.
دریافت پاداشهای اتری و کارمزد تقدم انگیزههای خوبی برای ولیدیتورها هستند، اما در مقایسه با آنچه ماینرهای اثبات کار دریافت میکنند، ناچیز است. پاداش استخراج پیش از مِرج برابر با ۱۳ هزار اتر در روز بود اما پس از مِرج، ولیدیتورها در مقایسه با ماینرهایی که پیش از مِرج فعالیت میکردند حدود ۸۵ درصد پاداش کمتری برای کار خود دریافت میکنند (اما به خاطر داشته باشید که ولیدیتورها هزینه کلی کمتری نیز نسبت به ماینرهای فعلی صرف میکنند).
اینجاست که MEV وارد عمل میشود. اکثر MEVهای دریافت شده در حال حاضر به ماینرهای PoW تعلق میگیرد. پس از انتقال به PoS، این MEV احتمالاً به سمت ولیدیتورها سرازیر میشود. هیچکس دقیقاً نمیداند که این موضوع چقدر برای ولیدیتورها تفاوت ایجاد میکند، اما برخی تخمینها می گویند که میتواند درآمد آنها را تا بیش از ۵۰ درصد افزایش دهد. با این حال، مهمتر از همه، به این بستگی دارد که آیا ولیدیتورها تصمیم میگیرند مشابه ماینرهای امروزی عمل کنند یا خیر.
ظهور یک بازیگر جدید: بلوکساز
بلوکسازها (Block Builders) بازیگران کاملاً جدیدی در شبکه اتریوم هستند که مِرج آنها را معرفی میکند.
فرآیند تعیین اینکه کدام تراکنشها، و به چه ترتیبی، در یک بلوک گنجانده شوند، به عنوان فرایند بلوکسازی (block building)» شناخته میشود. در الگوریتم اثبات سهام، ساخت و استخراج بلوک (یعنی پیشنهاد و تایید یک بلوک) همه توسط یک بازیگر در شبکه انجام میشود. از آنجایی که ماینینگ به ابزارها و دانش تخصصی نیاز دارد، مجموعه کوچکی از اپراتورهای ماینینگ در یک استخر مسئول ساخت اکثریت بلوکها در اتریوم PoW هستند و این فرایند با وجود مِرج تغییر میکند.
ساخت و پیشنهاد بلوک همچنان تحت کنترل یک شخص واحد به نام ولیدیتور خواهد بود، اما هجوم تعداد قابل توجهی از ولیدیتورهای جدید احتمالاً منجر به ورود کسانی میشود که مهارت ساخت بلوکهای سودآور و بهینه را به همان روشی که ماینرها انجام میدهند، ندارند.
در نتیجه، مِرج شرایطی را برای ظهور طبقه جدیدی از بازیگران اقتصادی به نام بلوکسازها در شبکه اصلی ایجاد میکند. این بلوکسازها ارائهدهندگان خدمات تخصصی هستند که در یک بازار بدون توقف برای ساخت بلوک به نمایندگی از ولیدیتورها رقابت خواهند کرد. در نهایت، این جداییِ بینِ بلوکسازها و پیشنهاددهندگان (Proposer) در شبکه تحت عنوان PBS یعنی ساختار جداسازی پیشنهاددهنده/سازنده بلوک نامگذاری میشود.
اهمیت این تغییر را نمیتوان به دلیل تأثیری که بر چشمانداز MEV پس از مِرج خواهد داشت دست کم گرفت. به دلیل ماهیت جدید و غیرمتمرکز بلوکسازی در اثبات سهام (PoS)، ظهور «انواع» بلوکها تحت راههای مختلفی امکانپذیر خواهد بود. این موارد میتوانند شامل گزینههای زیر باشند:
- بلوک های دارای حداکثر MEV
- بلوکهای دارای MEV ناشی از پیشنهاددهنده/بلوکساز خیراندیش (benevolent)
- بلوک های مرتب شده بر اساس قیمت گس
- بلوک های مرتب شده بر اساس زمان
- بلوک های مزایده شده در فیوچرز
- بلوکهای بدون سانسور
- بلوکهای سانسور شده
ولیدیتورها میتوانند در ابتدا با تنظیم relay خودشان مربوط به MEV-Boost، بلوک های دارای حداکثر MEV را انتخاب کنند، اما وقتی پایگاه کاربر عمومی اتریوم متوجه بشود بلوکهای benevolentی نیز وجود دارند که ولیدیتورها آنها را انتخاب نمیکنند، چه اتفاقی میافتد؟ و اگر محرکهای اجتماعی برای ولیدیتورهایی که انواع خاصی از بلوکها را انتخاب میکنند در نظر گرفته شود چه می شود؟
پیش از این، بلوکها توسط شرکتهای ماینینگ بینام و نشانی تأیید میشدند، اما ولیدیتورهای PoS احتمال حضور نهادهای خاصی را به عنوان پیشنهاددهنده افزایش میدهند. این نهادها شهرت ولیدیتورها را تحت تاثیر قرار میدهند. آنها باید این واقعیت را در نظر بگیرند که هر بلوکی که پیشنهاد میکنند و هر آسیبی که توسط MEV در آن بلوک ایجاد میشود، بطور دائمی به شهرت و اعتبار آنها وابسته است.
کاربران Web3.0 ممکن است یاد بگیرند که میتوانند از قدرت خود برای سوق دادن ولیدیتورها به سمت نتایج عادلانهتر استفاده کنند. در حال حاضر، کاربران پذیرفتهاند که MEV یک امر ضروری برای تعامل در زنجیره است. کاربرانی که در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) معامله میکنند، به احتمال زیاد مورد حمله ساندویچی قرار میگیرند.
استاندارد جدید بلوکسازی در اثبات سهام، پتانسیل ساخت بلوکهایی را معرفی میکند تا انواع مخرب MEV مانند حملات ساندویچی به طور کامل حذف شوند.
جدای از سازنده ای که از کاربران در برابر MEV محافظت میکند، پتانسیل ایجاد بلوکهایی نیز وجود دارد که به طور فعال به کاربران Web3.0 پاداش میدهند. از آنجایی که کاربران، سازنده ی تمام فرصتهای MEV در شبکه هستند، استدلالی برای بازگرداندن مقداری از این ارزش به آنها وجود دارد. مت کاتلر (Matt Cutler)، مدیر عامل بلاکنِیتیو (Blocknative) در مصاحبه خود با بَنکلِس (Bankless) بیان کرد که بلوکسازی میتواند آیندهای را ایجاد کند که حتی کیف پولتان برای استفاده از آن به شما پاداش دهد.
با این حال، همه اینها کاملاً به اقدامات ولیدیتورها بستگی دارد. آیا جامعه، آنها را برای انتخاب بلوکهایی به استثنای انواع خاصی از MEV تحت فشار قرار خواهد داد یا خیر؟ یا بلوکهایی را انتخاب میکنند که به سادگی بتوانند بیشترین سود را برای خود به ارمغان آورند؟
باید دید که این محرکهای جدید دقیقاً چگونه عمل میکنند اما واضح است که جداسازی فرایند ساختن بلوک از پیشنهاد بلوک، فعالیت دسته کاملاً جدیدی از بازیگران را با تاثیرات گسترده و ساختارهای جدید، متفاوت و شاید حتی با قدرتی پنهان تسریع میکند.
چشم انداز بررسی نظارتی
ممکن است در مورد این ایده که ولیدیتورها برای سود بیشتر کار میکنند، شک داشته باشید. اما فشارها برای اجتناب از انواع خاصی از MEVها ممکن است کاملاً از طرف جامعه نباشد، این احتمال وجود دارد که برخی از ولیدیتورها هنگام پیشنهاد بلوکها ملاحظات قانونی را در نظر بگیرند.
به خاطر داشته باشید که بسیاری از کاربران اتریوم، خودشان اقدام به اعتبارسنجی نمی کنند و در عوض به ارائهدهندگان خدمات متمرکز برای به اشتراک گذاشتن اتر خود پس از مِرج متکی خواهند بود. برخی از این خدمات استیکینگ طبیعتاً توسط بزرگترین صرافیهای رمزارزی در جهان مانند کوینبیس (Coinbase)، کراکن (Kraken) و بایننس (Binance) ارائه میشوند.
این صرافیها توسط سازمانهای دولتی سنتی به روشهای خاصی رگوله میشوند و بسیار متفاوت از اپراتورهای فعلی ماینینگ هستند. یک اپراتور ماینینگ هیچ ابایی از پذیرش یک بلوک در اثبات کار که MEV فرانت رانینگ (front-running) را حمل میکند، ندارد، اما در مورد ولیدیتوری که فعالیتش توسط کوینبیس اداره میشود یک سوال بسیار مهم ایجاد میشود و آن هم اینکه به عنوان مثال، آیا میخواهد یک بلوکی را پیشنهاد کند که دارای فرانت رانینگ بارز هست یا نه. فرانت رانینگ در واقع به عمل «پردازش یک تراکنش قبل از یک تراکنش مشخص شده و با آگاهی قبلی» گفته میشود که کلاً در غالب حوزه های قضایی امری غیرقانونی است.
بانک پرداختهای بینالمللی اخیراً در مقاله خود با عنوان «فعالیت ماینرها به عنوان واسطه: ارزش قابل استخراج و دستکاری بازار در رمزارز و دیفای» به نکاتی اشاره کرده است:
«نهادهای نظارتی در سراسر جهان باید مشخص کنند که آیا استخراج ارزش توسط ماینرها به منزله فعالیت غیرقانونی است یا خیر. در اکثر حوزههای قضایی، فعالیتهایی مانند فرانت رانینگ غیرقانونی تلقی میشوند. در بازارهای سنتی، واسطههای رگوله شده باید معاملات را به نفع مشتری، مطابق با بهترین قوانین اجرایی پردازش کنند. سؤال زیادی در این مورد وجود دارد که آیا مقررات فعلی در مورد معاملات داخلی مستقیماً به MEV مرتبط است یا خیر. در اکثر حوزه های قضایی، وضعیتِ حقوقیِ اینگونه اقدامات مبهم است. برای ارائه شفافیت، بررسیهای قانونی باید ارزیابی کنند که آیا فعالیتهای آزاد در پروتکل اتریوم و سایر اکوسیستمهای دیفای واقعاً باید ممنوع بشوند یا خیر.»
آن دسته از صرافیهای رمزارزی که به شدت رگوله شدهاند، باید خطرات احتمالی انواع MEVهایی که ولیدیتورها پیشنهاد میدهند را به دقت بررسی کنند. بسته به انتخاب آنها، چشمانداز MEV در PoS میتواند به طور چشمگیری در مقایسه با دنیای MEV در PoW که تقریباً به طور کامل توسط منفعت شخصی ماینرها و کاوشگران هدایت میشود، تغییر کند.
زمانهای بلوکی ثابت
فراتر از بازی های مالی، اجتماعی و قانونی که بر بازیگران MEV در اثبات سهام تأثیر میگذارند، یک تغییر فنی مهم نیز وجود دارد و در وهله اول، باید نحوه تولید MEV را در نظر گرفت.
مکانیسمهای بنیادین در نحوه چینش و ترتیبدهی تراکنشها در اثبات سهام تغییر نمیکنند. این هم به این دلیل است که اتریوم همچنان از همان کلاینت اجرایی سابق به نام Eth1 استفاده میکند که در اثبات کار قرار دارد. اما زمان ساخت و تایید بلوکها به شدت تغییر خواهد کرد.
مدل اثبات کار از زمانهای بلوکی متغیر استفاده میکند، به این معنی که بلوکها میتوانند در هر لحظه تأیید شوند. هر میلی ثانیه برای کاوشگران MEV با ارزش است. بازیگران شبکه اثبات کار نمیتوانند زمان تایید بلوک بعدی را دقیقاً پیشبینی کنند.
در اثبات سهام ، بلوکها هر ۱۲ ثانیه در دورههایی به نام «اسلات» تأیید میشوند. یعنی در این صورت، هر میلیثانیه با هر میلیثانیه دیگر برابر نیست و آنهایی که به زمانِ پیشنهادِ بلوک نزدیکتر باشند، ارزش بیشتری را برای استراتژیهایِ معاملاتیِ خاصِ خود دریافت میکنند.
برنامههایِ زمانیِ فشردهتری برای استراتژیهای مختلف MEV خودکار وجود خواهد داشت تا هم با یکدیگر رقابت کنند و هم برای تأخیر کمتر رقابت ایجاد شود. این امر به احتمال زیاد بر گَس فی اتریوم تأثیر خواهد داشت، اما پیامدهای دقیق آن هنوز مشخص نشده است.
کاوشگران MEV حتی از نهایتاً ۶ دقیقه و ۴۰ ثانیه قبل میدانند که کدام ولیدیتور بلوکهای آینده را پیشنهاد میکند. این امر به منزله وجود اشکال جدیدی از MEV که بر بلندمدت تمرکز دارند امکان پذیر خواهد بود. این پیشبینی به این دلیل اتفاق میافتد که هر ۳۲ اسلات، یک دوره زمانی را تشکیل میدهند که یک «ایپاک (epoch)» نامیده میشود. در شروع هر ایپاک، ولیدیتورهایی که بلوکهایی را برای هر اسلات پیشنهاد میکنند، شناسایی میشوند. سپس کاربران شبکه میتوانند ساختار تراکنشهای خود را بر اساس ولیدیتوری که میدانند به زودی مسئول پیشنهاد یک بلوک خواهد بود، برنامهریزی کنند.
یکی از جنبههای جالب MEV پس از مِرج زمانی خواهد بود که با پتانسیل ولیدیتورها برای اجتناب از انتخاب انواع خاصی از MEVها ترکیب شود. اگر کاوشگر بداند که کوینبیس بزودی به یک ولیدیتور تبدیل میشود، ممکن است از اجرای استراتژیای که در یک اسلات خاص سودآور است اجتناب کند، زیرا میداند که کوینبیس بعید است تراکنش او را انتخاب کند.
از آنجایی که MEV بر ترتیب خاص تراکنشها در طول زمان متمرکز است، شکی نیست که اثرات اقتصادی زمان بلوکی ثابت، پیامدهای دامنهدار و فراگیر ایجاد میکند. یکی از جالبترین موضوعات فرعی برای رصد پس از مِرج نیز همین خواهد بود.
مترجم: امیر ملک پور
منبع: blocknative