کاهش عجیب قیمت نفت؛ شرایط فروش برای ایران سخت تر می شود؟

گذارنیوز – بهای نفت به پایین ترین قیمت خود در سال ۲۰۲۲ رسید. به گزارش رویترز، هر بشکه نفت برنت دریای شمال دیروز با ۵ سنت معادل ۰.۰۷ درصد کاهش با قیمت ۷۶ دلار و ۱۰ سنت معامله شد. قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۴۴ سنت معادل ۰.۶۲ درصد کاهش به ۷۱ دلار و ۲ سنت رسید. نگاهی به گزارش های منتشر شده نشان می دهد که نفت برنت و نفت آمریکا هر دو ۱۰ درصد از ارزش خود را طی یک هفته گذشته از دست داده‌اند. این بیشترین کاهش قیمت برای نفت آمریکا از اوایل بهار و برای نفت برنت از اواسط تابستان بود. در این میان برخی تحلیلگران هشدار داده‌اند که اگر قیمت نفت به زیر ۷۰ دلار در هر بشکه برسد، احتمالاً تا ۶۰ دلار هم پایین می‌آید.

افت قیمت نفت در شرایطی اتفاق افتاده که محدودیت های کرونایی در چین کاهش یافته و کمبود گاز و گازوییل در جهان بیداد می کنند.

حمید حسینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی که ریزش قیمت نفت و بازگشت آن به کانال ۷۰ دلار را اتفاقی عجیب می داند، گفت:

عوامل حاکم بر بازار به گونه ای است که باید بهای نفت روند افزایشی به خود می گرفت، اما اینگونه نشد و شاهد افت قیمت طلای سیاه به حدود ۷۶ دلار بودیم. به عنوان مثال بعد از کاهش محدودیت های کرونایی چین، پیش‌بینی می شد که تقاضا در چین ۲ الی ۳ درصد افزایش یابد. ضمن اینکه اتحادیه اروپا با بحران شدید گاز و گازوییل مواجه است. از طرفی ذخایر آمریکا هم به شدت کاهش پیدا کرده است.

او با بیان اینکه تهدیدهای روسیه برای کاهش تولید در شرایط عادی عاملی برای تقویت بهای نفت محسوب می شود، ادامه داد: جدای از این گروه صنعتی موسسه نفت آمریکا از کاهش ۶.۴ میلیون‌ بشکه‌ای ذخایر استراتژیک خبر داده‌ است. به عبارتی می توان ادعا کرد که فاکتورهایی که می‌تواند قیمت نفت را صعودی کند، قوی تر از عوامل کاهنده قیمت هاست. به همین دلیل احتمال می رود که افت قیمت هیجانی بوده و پیش بینی می شود که خیلی زود قیمت ها به کانال ۸۰ دلار بازگردد.

البته محمد علی خطیبی، نماینده سابق ایران در اوپک، معتقد است که به دلیل کاهش تقاضای ناشی از رکود اقتصادی این افت قیمت قابل پیش بینی بود. حالا هم همه چیز بستگی به وضعیت تقاضا و البته تصمیم اوپک پلاس دارد.

او با اشاره به نشست قبلی اوپک پلاس، گفت: وقتی اعضای این کارتل نفتی تصمیم به کاهش تولید گرفتند، بسیاری آنها را به گرفتن تصمیم و بازی های سیاسی متهم کردند؛ اما وضعیت قیمت ها در چند وقت اخیر نشان داد که تقاضا در بازار به شدت نگران کننده بوده و اگر تصمیمی برای کاهش عرضه صورت نگیرد، این روند نزولی دوباره ادامه پیدا می کند.

این کارشناس انرژی افزود: بر اساس پیش بینی های صورت گرفته تقاضای نفت از بهار سال آینده میلادی (۲۰۲۳) به کمتر از مقدار فعلی خواهد رسید؛ چرا که بخش زیادی از تقاضایی که امروز در بازار وجود دارد، حاصل کاهش دما و افزایش مصرف در فصل های پاییز و زمستان است.

بهای دلار تقویت شد، قیمت نفت نزولی

حسینی کارشناس انرژی با اشاره به افت شاخص شامخ (PMI – شاخص مدیران خرید)، گفت: پیش بینی می شد که این شاخص در آمریکا به حدود ۵۳ برسد. اما گزارش های منتشر شده در سه شنبه هفته گذشته نشان دهد که این شاخص به ۵۶ رسیده، که از بهبود وضعیت کسب و کارها حکایت می کند.

به گفته او، بهبود شاخص PMI به تقویت بهای دلار و احتمال افزایش نرخ بهره کمک می کند. طبیعی است که وقتی نرخ بهره افزایش پیدا می کند، خریدهای کاغذی و معاملات نفتی هم کمتر می شود.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی افزود: اما شاخص PMI اما در اروپا منفی بوده و به کمتر از مقدار پیش بینی شده رسیده که ناشی از رکود حاکم بر این قاره است.

احتمال کاهش تولید اوپک پلاس قوت گرفت

سرنوشت بازار نفت حالا تا حد زیادی به تصمیمات اوپک پلاس بستگی دارد. اوپک پلاس که در آخرین نشست خود اعلام کرده بود که تغییر جدیدی برای کاهش سقف تولیدات خود نگرفته، در ماه گذشته حدود ۶۰۰ هزار بشکه از تولیدات خود را کم کرده است. این در حالی است که بر اساس توافق صورت گرفته این کارتل باید چیزی حدود ۲ میلیون بشکه از تولیدات خود را کاهش می داد. کارشناسان مدعی شدند که کشورها حاضر به همکاری در این خصوص نیستند و به همین دلیل تمام هدف گذاری صورت گرفته محقق نشده است.

احتمالا اعضای کارتل نفتی اوپک پلاس در نشست بعدی خود ناچار به کاهش تولیدات شوند. چرا که با توجه به رکود احتمالی برای اقتصاد جهانی، میزان عرضه بیشتر از تقاضای موجود در بازار است.

البته خطیبی این احتمال را می دهد که اعضای این کارتل در نشست بعدی خود ناچار به کاهش تولیدات شوند؛ چرا که با توجه به رکود احتمالی برای اقتصاد جهانی، میزان عرضه بیشتر از تقاضای موجود در بازار است.

حسینی هم در اینباره می گوید: باید منتظر ماند و دید که قیمت ها در روز دوشنبه چه سمت و سویی پیدا می کند. اگر روند نزولی قیمت ها ادامه پیدا کند، باید تصمیمی برای حل این مشکل اندیشیده شود.

او با بیان اینکه با آغاز برودت هوا در آسیا، رقابت برای خرید و واردات گاز بیشتر، افزایش می‌یابد و به دنبال آن ممکن است قیمت نفت هم صعودی شود، ادامه داد: قیمت ۸۰ تا ۹۰ دلار برای نفت منطقی است. ماندن در این سطح قیمتی مستلزم همراهی و همکاری تمامی اعضاست.

اثر کاهش تولید روسیه بر قیمت ها

به دنبال جنگ روسیه و اوکراین، مسکو در واکنش به تهدیدات و تحریم‌ های سخت‌ گیرانه اتحادیه اروپا، حجم صادرات گاز طبیعی خود به مقصد اروپا را تا ۹۰درصد کاهش داد. متعاقب اقدام یک‌جانبه مسکو، قیمت گاز در بازار جهانی انرژی رشد چند برابری را تجربه کرد. به عنوان نمونه، در سرزمین ژرمن‌ها قیمت افزایش گاز تا حدی بود که این کشور در نظر دارد اولین پایانه واردات گاز خود را در ماه جاری راه‌اندازی کند و به مرحله بهره‌ برداری برساند. گزارش های منتشر شده هم از رشد حدود ۶۵ درصدی قیمت گاز در ماه های گذشته حکایت می کند.

حسینی با اشاره به رشد قیمت و البته کمبود گاز و گازوییل در بازار جهانی ادامه داد: انتظار می رفت که بعد از جهش بی سابقه قیمت ها و بروز بحران انرژی در اروپا، قیمت نفت هم جهش پیدا کند. اما همانطور که شاهد بودیم، این اتفاق رخ نداد.

او در پاسخ به اینکه چرا تهدیدهای روسیه تاثیر زیادی روی قیمت ها نداشته است، افزود: پس‌ از این‌ که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اعلام کرد که کشورش به‌ عنوان بزرگ‌ ترین صادر کننده انرژی دنیا تولید خود را در پاسخ به تعیین سقف قیمت برای صادرات نفتش کاهش می‌دهد، قیمت نفت بیش‌ از ۱ درصد افزایش یافت. اما افزایش بیشتر از حد انتظار قیمت‌ های مصرف‌ کننده در آمریکا در ماه گذشته میلادی و خبر آغاز به کار خط لوله کی‌ استون، این افزایش قیمت را خنثی کرد و قیمت هر دوی شاخص‌ های نفتی را بیش‌ از ۱ دلار پایین آورد. خط لوله کی‌استون در اوایل هفته گذشته به‌ دنبال نشت ۱۴ هزار بشکه نفت در کانزاس بسته شده بود.

زمانیکه تقاضا کمتر از عرضه باشد، کشورهای تحت تحریمی همچون ایران، شرایط سخت تری برای فروش خواهد داشت. ضمن اینکه روسیه به دلیل تحریم های اتحادیه اروپا در نظر دارد که صادرات خود به اروپا را کاهش داده و تمرکز بیشتری روی بازار کشورهایی همچون چین و هند که بخش عمده صادرات ایران به آنها انجام می شود؛ داشته باشد.

شرایط برای فروش نفت ایران سخت تر می شود

هم زمان با کاهش تقاضا در بازار جهانی نفت، نگرانی ها برای فروش نفت ایران هم بیشتر شده است. نماینده سابق ایران در اوپک در اینباره گفت: وقتی عرضه از تقاضا بیشتر می شود، کشورها برای فروش بیشتر ناچار به عرضه نفت با تخفیف های سنگین تر در بازار می شوند و نوعی رقابت منفی در بین تولیدکنندگان طلای سیاه ایجاد می شود که می تواند به کاهش قیمت نفت دامن بزند.

او با اشاره به رقابت تنگاتنگ ایران و روسیه برای فروش نفت در بازار شرق، گفت: در زمانی که تقاضا کمتر از عرضه باشد، کشورهایی که به نوعی با تحریم های نفتی مواجه هستند، شرایط سخت تری برای فروش خواهد داشت. ضمن اینکه روسیه به دلیل تحریم های اتحادیه اروپا علیه این کشور و همچنین اعمال سقف قیمتی در نظر دارد که صادرات خود به اروپا را کاهش داده و تمرکز بیشتری روی بازار کشورهایی همچون چین و هند داشته باشد.

منبع: بازار