رئیس جمهور ونزوئلا سند همکاری 20 ساله با ایران را امضا کرد
به گزارش گذارنیوز نیکلاس مادورو رئیس جمهور ونزوئلا در هفته جاری به ایران سفر کرد و در این سفر علاوه بر دیدار با مقامات عالی و رئیس جمهور با وزیر نفت هم ملاقات داشت و سند همکاری 20 ساله با ایران امضا کرد.
جمهوری بولیواری ونزوئلا به مساحت 916 هزار کیلومترمربع به شکل مثلث بزرگی در شمال آمریکای جنوبی قرار دارد و به دلیل حائل بودن بین آمریکای لاتین و آمریکای مرکزی و دارا بودن منابع طبیعی غنی از موقعیت استراتژیـک مهمی برخوردار است. از غرب با کلمبیـا از شرق باگویان و از جنوب با برزیل مرز مشترک دارد و از شمال در احاطه اقیانوس اطلس و دریای کارائیب است. جمعیت این کشور 28 میلیون نفر است.
موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی وزارت نفت در گزارشی با عنوان «بررسی زمینه همکاری ج.ا.ایران و کشورهای آمریکای لاتین در حوزه انرژی» به موضوع ظرفیت‌های همکاری ایران و ونزوئلا پرداخته است.
در این گزارش آمده است: «به طور کلی اقتصاد کشور ونزوئلا متکی به نفت و گاز است و در سال 2021 کل تولید ناخالص داخلی اسمی این کشور 73 میلیارد دلار بوده که نسبت به سال 2020 حدود 23 میلیارد دلار افزایش یافته است. در سال 2021 رشد واقعی تولید ناخالص داخلی این کشور 0.7 درصد بوده است این در حالی است که بین سال‌های 2014 تا 2020 رشد واقعی تولید ناخالص داخلی این کشور منفی بوده است.
تصویر 1- رشد واقعی تولید ناخالص داخلی ونزوئلا
*آخرین وضعیت ذخایر نفت و گاز ونزوئلا
در سال 2020 کل مصرف انرژی اولیه در این کشور 1.44 اگزاژول (رقم 10 به قوه 18 واحد ژول) بوده است که 26.3 درصد نسبت به سال 2019 کاهش یافته است. در چند سال گذشته کل مصرف انرژی اولیه در ونزوئلا روند نزولی داشته و نسبت به سال 2013 کمتر از نصف شده است.
نفت و گاز بیشترین سهم را در مصرف انرژی اولیه این کشور دارند. در سال 2020 سهم نفت، گاز و برق-آبی در سبد مصرف انرژی این کشور به ترتیب 34، 47 و 19 درصد بوده است.
بر اساس آخرین برآوردها این کشور دارای 303.8 میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت است و 17.5 درصد از کل ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد. در سال 2020 ذخایر اثبات شده گاز طبیعی ونزوئلا 6.3 تریلیون متر مکعب بوده که 3.3 درصد از کل ذخایر اثبات شده گاز جهان بوده است.
*روند تولید، مصرف و صادرات نفت ونزوئلا تحت تاثیر تحولات سیاسی
در مارس 2021 کل تولید نفت این کشور 801 هزار بشکه در روز بوده است که از این مقدار 701 هزار بشکه در روز نفت خام و 100 هزار بشکه در روز مایعات و میعانات گازی بوده است. تولید نفت در ونزوئلا از سال 1917 با 300 بشکه در روز آغاز شد و در سال 1970 به 3.7 میلیون بشکه در روز رسید که تاکنون این کشور نتوانسته است به این سطح از تولید دست یابد.
از سال 1970 روند کاهشی تولید نفت آغاز شد و در سال 1985 به 1.5 میلیون بشکه در روز رسید اما مجدداً از سال 1989 تولید افزایش یافت و درسال 1992 به 2.3 میلیون بشکه در روز و در سال 1998 به 3.1 میلیون بشکه در روز رسید.
با به قدرت رسیدن هوگو چاوز (رئیس جمهور فقید) و اعلام پایبندی نسبت به تعهدات ونزوئلا در اوپک این کشور سطح تولیدش را کاهش داد و بحران‌های سیاسی زمان چاوز به ویژه بحران سال 2002 و 2003 بر تولید ونزوئلا تاثیر منفی گذاشت و این کشور نتوانست به سطح تولید قبل از ریاست جمهوری چاوز دست یابد. علاوه بر این تحریم‌های وضع شده توسط آمریکا علیه این کشور، شدیداً سطح تولید این کشور را تحت تاثیر قرار داد.
تصویر 2- روند تولید ماهانه نفت خام و مایعات و میعانات گازی از ژانویه 2000 تا مارس 2022
در سال 2020 مصرف نفت این کشور 242 هزار بشکه در روز بوده که نسبت به سال 2019 حدود 18.3 درصد کاهش یافته است و متوسط نرخ رشد آن در 10 سال گذشته 8.3- درصد بوده است
در سال 2020 تولید گاز این کشور 18.8 میلیارد متر مکعب بوده که 0.5 درصد از کل تولید جهانی گاز است. متوسط نرخ رشد تولید گاز در 10 سال گذشته 2.2- درصد بوده است. در سال 2020 مصرف گاز این کشور 18.8 میلیارد متر مکعب بوده است و تمام گاز تولیدی در داخل مصرف شده است.
*چشم انداز تولید نفت و گاز ونزوئلا
با اینکه ونزوئلا بیشترین ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد اما به دلیل عوامل سیاسی، حجم تولید متناسب با حجم ذخایر نیست و پیش‌بینی می‌شود که در طی چند سال آینده تولید تغییر زیادی نداشته باشد.
موسسه Fitch Solution برآورد کرده است که کل تولید نفت ونزوئلا در سال 2021 حدود 554 هزار بشکه در روز بوده و تا سال 2030 به 715 هزار بشکه در روز برسد. علاوه بر این موسسه مذکور برآورد کرده است که تولید گاز خشک ونزوئلا در سال 2021 مقدار 24.7 میلیارد متر مکعب بوده و تا سال 2030 به 29.6 میلیارد متر مکعب برسد.
*فرصت‌های پنجگانه همکاری استراتژیک ایران و ونزوئلا
1- همکاری در زمینه توسعه و آپگریدینگ پالایشگاه‌های ونزوئلا برای:
- تامین مصرف داخلی این کشور
- شکل‌دهی به شبکه فروش منطقه‌ای فرآورده با توجه به نیاز منطقه آمریکای لاتین به فرآورده
- شکل‌دهی همکاری مشترک در جهت تضعیف زمینه‌های تحریم پذیری
بخش پالایش ونزوئلا به دلیل تحریم‌های وضع شده علیه این کشور دچار فرسودگی مزمن است و شرکت‌های داخلی این کشور نیز از توانایی بالایی برای آپگرید کردن پالایشگاه‌ها برخوردار نیستند.
در سال 2020 ظرفیت اسمی پالایشی این کشور 1.3 میلیون بشکه در روز بوده اما تولید پالایشی این کشور 123 هزار بشکه در روز بوده است. ایران می‌تواند با آپگرید کردن پالایشگاه‌های این کشور، بخشی از نفت خام خود را در پالایشگاه‌های این کشور پالایش کرده و در بازار آمریکای لاتین به فروش برساند چرا که تولید این کشور کمتر از ظرفیت پالایشی است.
2- ایجاد زیرساخت‌های هاب مطالعات ایران و آمریکای لاتین مشترک در دو کشور که به صورت مستمر زمینه‌های همکاری را بررسی و پیگیری کند.
3- ونزوئلا همانند ایران درگیر تحریم‌های یکجانبه آمریکا است و همکاری دو کشور و استفاده از تجارب متقابل برای کم کردن اثرات تحریم‌ها می‌تواند یکی از فرصت‌های همکاری باشد.
4- ونزوئلا بیشترین ذخایر اثبات شده نفت جهان را در اختیار دارد اما تولید این کشور متناسب با حجم ذخایرش نیست دلیل این امر نیز عدم توانایی فنی شرکت‌های داخلی در بخش بالادستی و عدم ورود شرکت‌های بزرگ بین‌المللی است. از این رو زمینه فعالیت برای شرکت‌های ایرانی در بخش بالادستی ونزوئلا فراهم است.
5- دو کشور ایران و ونزوئلا از اعضای موسس اوپک هشتند و از لحاظ سیاسی دیدگاه‌های مشترک زیادی دارند از این‌رو همکاری دو کشور در اوپک می‌تواند یکی از زمینه‌های همکاری دو طرف باشد».
منبع: فارس
