صادرات آلمان رکورد زد
به گزارش واحد ترجمه گذار‌نیوز، صادرات آلمان در ماه ژوئن به رکورد بی سابقه ای رسید. گرچه اقتصاددانان افزایش شدید قیمت ها و تورم افسارگسیخته را عامل این رشد دانستند، نه سلامت اقتصاد و مطلوب بودن وضعیت اقتصادی این کشور. آلمان به عنوان یک غول صادراتی، در رتبه سوم، پس از ایالات متحده و چین قرار دارد. با این حال، نگرانی هایی مبنی بر اینکه اقتصاد وابسته به صادرات آلمان، در چند سال گذشته در معرض مجموعه‌ای از رویدادهای جهانی قرار گرفته که باعث بر هم خوردن نظمی شده که رونق اقتصاد آلمان بر آن استوار بوده است، وجود دارد.
جنگ‌های تجاری و تنش‌های فزاینده بین غرب و چین، شوک‌های عرضه ناشی از همه‌گیری کووید و اخیراً جنگ در اوکراین نمونه‌هایی از این رویدادها هستند. آندریاس نولکه، استاد علوم سیاسی در دانشگاه گوته فرانکفورت، به دویچه وله گفت: «در سطح جهانی هیچ اقتصادی وجود ندارد که بیشتر از آلمان در معرض تغییرات جهانی شدن قرار داشته باشد».
نولکه کتابی با عنوان «صادرات‌گرایی: مواد مخدر آلمانی» نوشته است که در آن استدلال می‌کند که آلمان به پایگاه قدرتمند صادراتی خود معتاد شده است و به یک مدل اقتصادی جدید برای پاسخگویی به خواسته‌های بافت جهانی جدید و تغییر یافته نیاز دارد. وی گفت: آلمان یکی از کشورهایی بود که بیشترین سود را از دوره جهانی شدن یعنی از سال 1990 تا بحران مالی جهانی که شاهد آن بودیم برد. اما اکنون می توانید ببینید که داده های پیرامون جهانی شدن به آرامی اما به طور پیوسته در حال کاهش است. من فکر می کنم آلمان با مشکل مواجه شده است.
داده های تجاری آلمان در ماه مه اولین کسری تجاری این کشور را در بیش از 30 سال گذشته نشان داد، این به این معنی است که حجم وارداتش بیشتر از میزان صادراتش شده است. کارستن برزسکی، اقتصاددان بانک ING و تحلیلگر قدیمی اقتصاد آلمان، این خبر را با عبارات واضح ارزیابی کرد. او گفت: «جنگ در اوکراین به مدل کسب‌وکار اقتصادی آلمان که ما می‌شناختیم پایان می‌دهد، مدلی که عمدتاً مبتنی بر واردات ارزان انرژی و صادرات صنعتی به دنیای جهانی‌شده بود.»
در حالی که نولکه استدلال می‌کند که در معرض خطر قرار داشتن صادرات آلمان برای سال‌ها آشکار بوده است، یکی از آخرین و شدیدترین تهدیدات، بحران پیرامون انرژی روسیه، به‌ویژه گاز است. بزرگترین اقتصاد اروپا برای دهه‌ها یکی از وابسته‌ترین اقتصادها به انرژی روسیه بوده، اما جنگ، این کشور را به بازنگری عظیمی مجبور کرده است. عجله اتحادیه اروپا برای کاهش واردات انرژی از روسیه و کاهش حجم صادرات توسط این کشور، بسیاری از صنایع بزرگ صادرکننده در آلمان را متحیر کرد که چگونه می توانند بدون انرژی نسبتا ارزانی که برای مدت طولانی به آن متکی بوده اند، زنده بمانند.
در حالی که بیشتر تمرکز بر تأثیر بحران انرژی بر خانوارهای داخلی بوده است، صنعت آلمان به طور بالقوه می تواند به شدت تحت تأثیر قرار گیرد. نظرسنجی از 3500 شرکت که اخیراً توسط اتاق‌های صنعت و بازرگانی آلمان (DIHK) انجام شد، نشان داد که 16 شرکت یا به دلیل افزایش قیمت انرژی، تولید خود را کاهش داده‌اند یا تا حدی فعالیت‌های تجاری خود را متوقف کرده‌اند. پیتر آدریان، رئیس DIHK، گفت: «این ارقام نگران کننده است. آنها نشان می‌دهند که قیمت‌های بالای انرژی برای همیشه بار سنگینی بر دوش صنعت هستند.» هشدارها روز به روز وحشتناک تر می شوند.
Commerzbank، یکی از بزرگترین وام دهندگان به شرکت های آلمانی، در ماه اوت گفت که بحران گاز می تواند منجر به “رکود شدید” شود و پیامدهای آن را با بحران مالی جهانی در سال 2008 مقایسه کرد. بخش های خاصی در صنعت آلمان به طرز ویژه ای انرژی‌بر هستند. بخش مواد شیمیایی مهم‌ترین بخش است. اگرچه حدود یک سوم از سهم تقریباً 30 درصدی انرژی که در سال 2020 داشت، مربوط به مواد خام مانند گاز بود، که مستقیماً برای تولید محصولات شیمیایی خاص استفاده می‌شود.
سایر بخش های کلیدی انرژی‌بر در آلمان شامل بخش فلزات، تولید کک و روغن معدنی و شیشه و سرامیک است. آنچه بین بیشتر بخش‌های انرژی‌بر، اگر نگوییم همه آنها، مشترک است، محرک اصلی بودن برای صادرات آلمان است. در آغاز بحران، BASF آلمان، بزرگترین گروه مواد شیمیایی جهان، هشدار داد که در صورت کاهش عرضه گاز طبیعی به 50 درصد میزان مورد نیاز خود، باید تولید خود را متوقف کند. این شرکت به درستی اعلام کرد که تولید آمونیاک را به دلیل افزایش هزینه های انرژی کاهش می دهد، تصمیمی که می تواند پیامدهایی برای بخش های وابسته به آمونیاک مانند تولید پلاستیک، ساخت کودها و صنعت نوشابه های گازدار داشته باشد.
تولید آمونیاک قبلاً در زمان قیمت های بالای گاز کاهش یافته است و می تواند توسط تامین کنندگان خارج از کشور جایگزین شود. با این حال، نولکه آن را نمونه‌ای از چگونگی شروع تغییرات در بلندمدت برای صنعت آلمان می‌داند. او همچنین سایر بخش‌ها و صادرکنندگان حساس به قیمت را به‌خاطر وضعیت انرژی، به‌ویژه در حوزه‌های مرتبط با قطعات فولادی، در معرض خطر عمده از بین رفتن فعالیت‌های تجاری می‌داند. وی گفت: بهترین نمونه صنعت قطعه سازی خودرو و واحدهایی هستند که برای شرکت های بزرگ خودروسازی قطعه تولید می کنند. این بخشی از صنایع است که در حال حاضر در مشکل عمیقی قرار دارند.»
به همان اندازه که بحران انرژی شدید است، تهدید وجودی برای مدل اقتصادی مبتنی بر صادرات آلمان ناشی از عوامل بسیاری است و نه فقط جنگ در اوکراین و تأثیرات منفی آن بر بازارهای جهانی انرژی.
یکی دیگر از دلایل اصلی نگرانی، وابستگی بخش تجاری آلمان به چین است. چین همچنان بزرگترین شریک تجاری آلمان است – وضعیتی که منتقدان می گویند با توجه به وخامت روابط بین چین و غرب و خطر تبدیل شدن جدایی از چین به یک الزام سیاسی و اقتصادی، غیرقابل قبول است. نولکه می‌گوید: «به وضوح بخش‌های بزرگی از صنعت آلمان… به شدت به بازار چین وابسته هستند. و اگر رویارویی بزرگی وجود داشته باشد، دردسر بزرگی برای این بخش از آلمان به وجود خواهد آمد.» بحران انرژی تازه ترین مورد در طیف وسیعی از تهدیدات است. برای ارتش شرکت‌های صادرکننده آلمان، چند سال آینده یک چالش منحصر به فرد را به همراه خواهد داشت: اثبات اینکه Made in Germany هنوز به محصولات اشاره دارد.
منبع: دویچه‌وله
