مهار رشد نقدینگی با عدم استقراض دولت از بانک مرکزی

به گزارش گذارنیوز، یکی از راه‌هایی که دولت‌های گذشته همواره برای جبران کسری بودجه به آن روی می‌آوردند استقراض از بانک مرکزی بوده است که این عمل به صورت مستقیم از بانک مرکزی یا با واسطه قرار دادن دیگر بانک‌ها از بانک مرکزی صورت می‌گرفت.

طبق گزاش وزارت اقتصاد، از عمده پیامد‌های این عمل در سال‌های گذشته رشد پایه پولی و حجم نقدینگی و در نهایت ایجاد تورم در کشور بود.

بر اساس آمار بانک مرکزی، در ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم در شهریور ۱۳۹۲ بدهی دولت به بانک مرکزی حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان بود، اما این رقم در مردادماه ۱۴۰۰ یعنی در زمانی که دولت به کار خود پایان داد، به رقم ۱۶۵ هزار و ۵۵۰ میلیارد تومان رسید و بدهی دولت (بدون احتساب بدهی شرکت‌های دولتی) بیش از ۱۲ برابر شده بود.

در شهریور ماه سال گذشته و پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم، وزیر امور اقتصادی و دارایی، از صفر شدن میزان استقراض دولت از بانک مرکزی خبر داد. همچنین در مهر ماه ۱۴۰۰ سید احسان خاندوزی در صفحه شخصی خود در فضای مجازی اعلام کرد: «در شهریور موفق شدیم برخلاف پنج ماه اول، بدون یک ریال استقراضِ جدید از بانک مرکزی، حقوق‌ها را (حتی زودتر از موعد) پرداخت کنیم. البته نحوه تأمین کسری بودجه در اوایل سال، همچنان تنور تورم را گرم نگه داشته است! طبیعی است آثار مثبت اقدامات امروز، با چند ماه تأخیر ظاهر خواهد شد.»

پس از مدتی، اولین اثر مثبت این اقدام دولت سیزدهم ظاهر شد و آن کاهش ۴.۵ درصدی تورم نقطه به نقطه در مهرماه سال گذشته بود.

بر اساس گزارش بانک مرکزی، در فروردین امسال حجم نقدینگی به ۴۸۲۳.۲۹ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به ماه قبل از آن (اسفند ۱۴۰۰) ۲ دهم درصد کمتر شده است. این اتفاق پس از ۹ سال (از فرودین ماه ۱۳۹۲)، در دولت سیزدهم اتفاق افتاد که می‌توان دلیل عمده آن را توقف استقراض دولت از بانک مرکزی و کاهش خلق پول نظام بانکی بیان کرد.

رئیس کل بانک مرکزی نیز در تشریح دلایل کاهش رشد نقدینگی گفت: در سالیان گذشته طبق قانون بودجه هر سال، دولت تنخواهی را از بانک مرکزی دریافت می‌کرد، امسال خوشبختانه این تنخواه را در اختیار دولت قرار ندادیم و این هم یکی از عوامل کاهش رشد نقدینگی بوده است.

منبع: باشگاه خبرنگاران