ضربه حذف ارز دولتی به نهادهای دامی
به گزارش گذارنیوز، پس از حذف ارز دولتی از نهاده‌های دامی در اردیبهشت ماه امسال، دامداران و مرغداران کشور با یکی از مشکلات جدی مواجه شدند، چراکه شش برابر شدن قیمت نهاده در کنار نقدینگی محدود این تولیدکنندگان رسیدگی به دام‌های سبک و سنگین را برای آنها دشوار کرد.
در چنین شرایطی فعالان اقتصادی و صاحب‌نظران، آزادسازی صادرات را راه جبران خسارت و درماندگی این تولیدکنندگان می دانستند که آن هم پس از کش و قوس فراوان در روزهای پایانی مردادماه در قالب مصوبه‌ای در جلسه تنظیم بازار به تصویب رسید و به تولیدکنندگان دام و طیور اعلام شد.
به استناد بند یک مصوبات جلسه ستاد تنظیم بازار، صادرات دام زنده مشروط به تعادل بازار و جلوگیری از افزایش قیمت با هماهنگی وزارت جهادکشاورزی آزاد شد. با این حال مشکلاتی از قبیل نرخ عوارضی بالا عملا مانع صادرات همین میزان دام مازاد شده است. چراکه برای تولیدکنندگان این تعرفه‌ها صرفه اقتصادی ندارد. بر اساس این مصوبه دامداران می‌توانند محصول مازاد بر نیاز کشور را صادر کنند. با این حال مواردی از قبیل تعیین رقم عوارضی بالا برای دام سنگین و سبک، رغبت دامداران را نسبت به صادرات کم کرده است.
هرچند که چندی پیش رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی گاوداران اعلام کرده بود که کشورهای عراق، ازبکستان، تاجیکستان، قطر، امارات و عمان خواهان واردات دام زنده ایرانی هستند، اما از آنجایی که برای صادرات گوساله بالای ۴۰۰ کیلوگرم و گوسفند بالای ۴۰ کیلوگرم آزاد شده برای هرکیلوگرم گوساله ۱۶هزار و ۵۰۰ تومان تعرفه عوارضی پیش‌بینی شده است که این برای یک دام حداقل ۴۰۰ کیلوگرمی رقمی بیش از شش میلیون تومان خواهد شد. در کنار این، مقرر شد به ازای هر دام سبک ۵۰هزار تومان تعرفه صادراتی دریافت شود که این باعث نارضایتی دامداران شده است.
تعرفه بالای عوارض خروج دام
در همین رابطه، یک پرورش‌دهنده دام سنگین می‌گوید: عوارض خروج دام سنگین برای هر راس گاو هشت میلیون تومان تعیین شده و این بی‌عدالتی باعث شده در حوزه صادرات دام سنگین نگاه مثبتی وجود نداشته باشد. علت توقف صادرات بی‌عدالتی بر تعیین تعرفه خروج دام سنگین از کشور است.
احمد قلندری ضمن اشاره به اینکه دولت برای صادرات یک راس گوسفند مبلغ ۵۰هزار تومان تعرفه تعیین کرده، معتقد است: طبق استانداردهای واحد دامی کشور هر گاو ۱۰ برابر یک واحد گوسفند است و اگر بخواهیم استاندارد را در نظر داشته باشیم تعرفه صادرات دام سنگین باید ۵۰۰هزار تومان باشد نه هشت میلیون تومان، اما دولت تعرفه صادرات دام سنگین را کیلویی ۱۶هزار و ۷۰۰ تومان تعیین کرده که اگر یک گاو را حدود ۵۰۰ کیلو در نظر بگیریم تعرفه صادرات آن تقریبا هشت میلیون تومان خواهد بود.
وی با بیان اینکه دولت نگاه مثبتی در خصوص صادرات دام ندارد، افزود: اگر صادرات دام انجام شود علاوه بر ارزآوری، تولید نیز در کشور رونق خواهد گرفت. به لحاظ قیمت تعیین شده برای کشورهای خارجی خرید دام از ایران مقرون‌به‌صرفه نیست لیکن تاکنون یک راس دام سنگین از کشور خارج نشده و تنها تعدادی اندک از جنوب خوزستان به کویت و بحرین و قطر به‌صورت محدود صادرات گوسفند داشتیم.
قیمت گوشت هم‌تراز با هزینه نهاده نیست
اما مشکل دامداران تنها نرخ بالای تعرفه عوارض صادراتی نیست، به اعتقاد فعالان حوزه دامداری، به‌رغم اینکه آنها نهاده را با ارز نیمایی خریداری می‌کنند، اما به‌دلیل سیاست قیمت‌گذاری دستوری، دولت گوشت و شیرخام را کمتر از هزینه تمام شده دامداران محاسبه کرده است.
حامد آل جلیل، دامدار صنعتی با بیان اینکه دولت بعد از حذف ارز ترجیحی نهاده‌های دامی را به قیمت ارز نیمایی یعنی کیلویی ۱۳ تا ۱۵هزار تومان به دامدار می‌فروشد، اما در موقع قیمت‌گذاری هم‌تراز با ارز نیمایی از ما خریداری نمی‌شود، گفت: عدم آزادسازی صادرات دام سبب خواهد شد که دامدار از لحاظ اقتصادی فلج شود و اگر شرایط به همین منوال پیش برود این صنعت دچار نابودی کامل خواهد شد. دامداران در چند ماه گذشته خوراک دام را از جیب پرداخت می‌کنند. یک دامدار شاید چهار ماه بتواند این شرایط را تحمل کند اما بعد از آن انگیزه‌ای برای نگهداری دام نخواهد داشت.
یکی دیگر از انتقادات دامداران به نبود برنامه و قانونی مشخص در بخش اعطای تسهیلات به فعالان و تولیدکنندگان این حوزه است. چراکه به گفته این افراد با وجود طی مراحل اداری بسیاری از دامداران موفق به دریافت تسهیلات در قالب سرمایه در گردش نشدند.
تداوم مشکل دامداران
محسن عابدینی، دامدار صنعتی ضمن تائید موارد فوق می‌گوید: مشکلات حوزه دامداران به قوت خود باقی است و شرایط هر روز برای دامدار سخت‌تر از گذشته می‌شود. برای تامین نهاده دامی اقدام به دریافت تسهیلات سرمایه در گردش کردم، اما بعد از دوندگی‌های بسیار زمانی که سند در رهن بانک گذاشتم به ما گفتند اعتبار این بخش به پایان رسید. از سوی دیگر با تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی که در حوزه دامداری انجام شد بسیاری این کار را رها کردند چرا دیگر سودی برای دامدار ندارد.
با توجه به شرایط دامپروری کشور و مسائلی مانند کمبود نهاده‌های دامی، گرانی گوشت و… لازم است صادارت دام مازاد صورت گیرد. از آنجایی که هر روز تورم افزایش پیدا می‌کند، بخشی از مردم از مصرف گوشت خودداری می‌کنند.
در نتیجه این شرایط است که دام مازاد روی دست تولیدکننده باقی می‌ماند که ضرر جبران‌ناپذیری برای او به همراه خواهد داشت. از طرفی به علت پایین بودن قیمت خرید دام مازاد به بازار عرضه نمی‌شود. همین موضوع موجب شده است تا بسیاری از دامداران با افزایش وزن دامی‌شان روبه‌رو شوند.
منبع: تجارت‌نیوز
