در کدام کشورها خورشید گرفتگیِ آبان ماه دیده خواهد شد؟

 در روز سه‌شنبه (۲۵ اکتبر ۲۰۲۲، سوم آبان ۱۴۰۱)، ماه از مقابل خورشید عبور می‌کند و یک خورشید گرفتگی جزئی را ایجاد می‌کند. خورشید در این روز به گونه‌ای ظاهر می‌شود که گویی مانند یک سیب نیم‌خورده، گاز بزرگی از آن گرفته شده است. البته میزان این تیرگی به این که ناظران در کجای کره زمین قرار دارند، بستگی دارد.

خورشیدگرفتگی یا کسوف هنگامی رخ می‌دهد که سایه ماه بر بخشی از زمین بیفتد و در نتیجه در قسمت‌هایی از کره زمین، قرص ماه قسمتی از قرص خورشید یا تمامی آن را از دید ناظران زمینی بپوشاند.

این کسوف جزئی در نیم‌کره شمالی در آفریقا، آسیا و اروپا قابل مشاهده خواهد بود و در قطب شمال و روسیه در شدیدترین حالت خود نمایان خواهد شد. گفتنی است که در ایالات متحده قابل مشاهده نخواهد بود.

این خورشیدگرفتگی بین ساعت پنج صبح تا ۹ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی (۱۲:۳۰ تا ۱۶:۳۰ به وقت ایران) رخ می‌دهد و در نقطه اوج این رویداد که به عنوان نقطه کسوف مرکزی شناخته می‌شود، حدود ۸۲ درصد از قرص خورشید توسط سایه ماه پوشانده می‌شود.

در طول این کسوف خاص، هیچ کجای زمین، خورشید گرفتگی کامل را تجربه نخواهد کرد. این نیز به این دلیل است که در کسوف ۲۵ اکتبر، ماه و خورشید کاملاً در یک راستا قرار نمی‌گیرند و در نتیجه ماه به طور کامل خورشید را نمی‌پوشاند. در عوض، خورشید شکلی هلالی به خود خواهد گرفت و مانند یک سیب گاز زده خواهد شد.

همانطور که گفته شد، کسوف زمانی اتفاق می‌افتد که ماه از بین زمین و خورشید می‌گذرد و سایه‌ای بر بخشی از سیاره زمین می‌اندازد که به طور کامل یا جزئی مانع از عبور نور خورشید می‌شود. به طور کلی هیچ‌گاه یک خورشید گرفتگی در سراسر سیاره زمین قابل مشاهده نخواهد بود، زیرا ماه بسیار کوچکتر از زمین است و سایه آن تنها چند صد کیلومتر عرض دارد.

نقطه کسوف مرکزی که هر کسوف در آن در اوج خود است، نقطه‌ای از زمین است که در آن یک خط فرضی که مراکز خورشید و ماه را به هم متصل می‌کند با سطح سیاره ما برخورد می‌کند. رصدگران از این نقطه، ماه را مستقیماً در مرکز خورشید می‌بینند.

با این حال، این نقطه در طول خورشید گرفتگی ثابت نمی‌ماند. همانطور که ماه به مدار خود ادامه می‌دهد، سایه آن با سرعتی بین ۱۰۰۰ تا ۵۰۰۰ مایل در ساعت در سراسر سیاره می‌چرخد ​​و نقطه کسوف مرکزی را با خود همراه می‌کند.

با ادامه کسوف کامل، نقطه کسوف مرکزی در سراسر سطح زمین از غرب به شرق حرکت می‌کند. در طول یک خورشیدگرفتگی جزئی (مانند همین خورشیدگرفتگی که در پیش خواهیم داشت)، این نقطه یا از بالای قطب شمال یا از زیر قطب جنوب می‌گذرد و از سطح زمین نمی‌گذرد. این بدان معناست که فقط لبه سایه ماه روی زمین می‌افتد و همین مسئله توضیح می‌دهد که چرا خورشید کاملاً سیاه نمی‌شود.

در ۲۵ اکتبر نقطه کسوف مرکزی از قطب شمال می‌گذرد که در آن ۸۲ درصد خورشید سیاه‌پوش می‌شود. در روسیه تا ۸۰ درصد خورشید گرفتگی رخ می‌دهد و این نسبت در چین به ۷۰ درصد، در نروژ به ۶۳ درصد و در فنلاند به ۶۲ درصد کاهش می‌یابد.

منبع: باشگاه