مرورگر Web3 چیست و چگونه کار میکند؟
به گزارش واحد ترجمه گذارنیوز، پیش از اینکه وارد بحث مرورگر Web3 شویم، باید یک سری اصول اولیه را مرور کنیم. یک برنامه نرمافزاری به نام وب سرویس (web service)، ارتباط یک کامپیوتر با یک کامپیوتر دیگر را از طریق اینترنت امکانپذیر میکند. با این حال، وب سرویسها چیز جدیدی نیستند و معمولاً به شکل یک رابط برنامهنویسی کاربردی (API) شکل میگیرند. وب، مجموعهای از مطالب فرا متنی (hypertext) مرتبط با هم است، که ممکن است به صورت آنلاین قابل دسترس باشد. به عنوان مثال، یک کاربر، صفحات وب را که حاوی مطالب چندرسانهای میباشد، با استفاده از یک مرورگر وب بررسی، و از لینکها برای حرکت بین آنها استفاده میکند.
تیم بِرنرز لی (Tim Berners-Lee)، که توسط سِرن (CERN)، سازمان تحقیقات هستهای اروپا در ژنو، سوئیس استخدام شده بود، وب را در سال ۱۹۸۹ اختراع کرد. از آن زمان، بِرنرز لی به طور فعال استانداردهای وب را توسعه داده و برای ایجاد وب مفهومی که Web3 نیز نامیده میشود، تلاش کرده است.
عبارت «Web3» برای توصیف تحولات متعدد در تعامل و استفاده از وب در مسیرهای مختلف، از جمله ایجاد یک وب مکانی، استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی و در دسترس قرار دادن محتوا از طریق برنامههای غیرمرورگری، یا یک مرورگر Web3 استفاده میشود. یک مرورگر Web3 کاربران را با دنیای جدیدی از برنامه های غیرمتمرکز (DApps) و اقتصادهای دیجیتال آشنا میکند.
این مقاله اصول Web3، ویژگیهای کلیدی یک مرورگر Web3 و نحوه کار و استفاده از یک مرورگر Web3 مورد بحث قرار میدهد.
مرورگر Web3 چیست؟
مرورگر Web3 به کاربران کمک میکند تا با برنامههای غیرمتمرکز ساخته شده بر اساس فناوری بلاکچین تعامل داشته باشند. فناوریهای Web3 مانند دفتر کل توزیع شده، هوش مصنوعی، متاورس و غیره با هدف ایجاد نسل بعدی اینترنت که برای همه قابل دسترسی است، ساخته شدهاند.
ویژگیهای کلیدی یک مرورگر Web3 عبارتند از:
- اکوسیستم تغییرناپذیر، یعنی ایجاد اعتماد در مورد اینکه مردم، محصول دیجیتالی را دقیقاً همانطور که سازنده اصلی قصد داشته است، دانلود کنند.
- افزایش شفافیت و امنیت.
- عملکرد مرورگری سریعتر
- ناشناس بودن و محرمانگی کامل کاربر.
- ادغام کیف پولهای رمزارزی با چندین بلاکچین.
- کنترل کامل بر روی محتوا به دلیل عدم تمرکز.
علاوه بر این، موتورهای جستجو میتوانند متونِ ریز محتوای تگ شده در Web3 را به طور خودکار بیابند. لازم است که آنها تعداد بیشماری از محتوای کلان در Web1 را به ریز محتوا تبدیل کنند. از آنجایی که تگ کردن میتواند تا حدودی عدم قطعیتی که واژههاى هم آوا و مترادف در فرآیند جستجو ایجاد میکنند، از بین ببرد، در نتیجه جستجوی نهایی ممکن است دقیقتر باشد.
مرورگر Web3 چگونه کار میکند؟
دنیای برنامههای غیرمتمرکز و اقتصادهای دیجیتال توسط مرورگرهای اینترنتی Web3 در دسترس عموم قرار گرفته است. با استفاده از رمزنگاری و بلاکچینهای عمومی، مرورگر Web3 کنترل را در اختیار کاربران قرار میدهد و مؤسسات متمرکز را از بازی خارج میکند. علاوه بر این، کاربران برای تعامل با محتوا یا مشاهده تبلیغاتی که با دقت در پلتفرمهای رسانههای اجتماعی غیرمتمرکز و مرورگرهای Web3 انتخاب شدهاند، پاداش مالی دریافت میکنند.
اما سوال اصلی اینجاست که چگونه مرورگرهای Web3 تجربه آنلاین کاربر را تغییر میدهند؟ مرورگرهای Web3 کاربران را قادر میسازند تا از عملکرد استاندارد مرورگرها استفاده کنند. آنها اساساً برنامههای غیرمتمرکزی هستند که به کاربران اجازه میدهند مالکیت دادههای خود را حفظ کنند و در درآمد این پلتفرمها با یکدیگر سهیم باشند. بنابراین، آیا کروم یک مرورگر Web3 است؟ خیر، کروم (Chrome) یک مرورگر Web2 مانند فایرفاکس (Firefox) و سافاری (Safari) است. با این حال، کاربران میتوانند با استفاده از یک کیف پول Web3 مانند متامسک (MetaMask)، به برنامههای Web3 با مرورگرهای Web2 دسترسی داشته باشند.
چگونه از مرورگر Web3 استفاده کنیم؟
کیف پولهای Web3 را میتوان به مرورگرهای وب سنتی متصل کرد. این کیف پولها به این صورت عملکرد یک مرورگر برای برنامههای غیرمتمرکز را ارائه میدهند. آنها امکان دسترسی به برنامههای غیرمتمرکز را بدون کمک سایر واسطهها به کاربر میدهند، و کاربر هم مالکیت کامل داراییهای خود را حفظ میکند. علاوه بر این، کاربران میتوانند بدون گذراندن هیچگونه دستورالعمل «احراز هویت (KYC)» یا ضد پولشویی (AML)، به Web3 دسترسی داشته باشند.
علاوه بر این، داراییهای رمزرازی را میتوان با استفاده از کیف پولهای Web3 به طور کارآمدی ذخیره و مدیریت کرد. با این حال، اگر کسی عبارت بازیابی (seed phrase) کیف پول خود را گم کند، ممکن است برخلاف کیف پولهای امانی متمرکز، وجوه خود را از دست بدهد. بنابراین، کدام مرورگر Web3 با توجه به نیازهایتان، برای شما مناسب است؟ در بخشهای زیر با مرورگرهای مختلف اینترنت Web3 آشنا میشویم.
مرورگر Web3 اپرا (Opera)
هم کاربران رمزارزی کنجکاو، و هم کاربرانی که بلاکچین را درک کردهاند، ممکن است از یک تجربه Web3 یکپارچه، خصوصی و ایمن در مرورگر رمزارزی اپرا لذت ببرند. اپرا ویژگیهایی همچون حفاظت در برابر فیشینگ، کلیپ بورد ایمن، کنترلکننده آدرسهای مخرب و گزینشگر کیف پول را به کاربران خود ارائه میدهد. گزینشگر کیف پول اولین ابزار مدیریت چندین کیف پول در حوزه رمزارزهاست. اتر، توکنهای ERC-20 و ERC-721، چندین بلاکچین از جمله بلاکچینهای سازگار با ماشین مجازی اتریوم (EVM)، بیت کوین و راه حلهای لایه ۲ توسط کیف پول رمزارزی داخلی اپرا پشتیبانی میشوند. علاوه بر این، اپرا یک شبکه همکاری قوی با شرکتهایی مانند سولانا (Solana) و پالیگان (Polygon)، در سراسر اکوسیستم رمزارزی دارد.
نکته مهم اینکه کاربران میتوانند به سرعت به واتساپ (WhatsApp)، تلگرام (Telegram)، دیسکورد (Discord)، توییتر (Twitter) و شبکههای اجتماعی دیگر از طریق نوار ابزار کناری این مرورگر در دسکتاپ دسترسی داشته باشند. علاوه بر این، کاربران میتوانند از طریق بخش کریپتو کرنر (Crypto Corner) به ایردراپهای آینده، بروزرسانیهای صنعت رمزارزها و تقویم رویدادها، گس فی (Gas Fee)، محتوای آموزشی و موارد دیگر دسترسی داشته باشند.
اگر علاقهمند به استفاده از مرورگر Web3 اپرا هستید، ابتدا باید مرورگر اپرا کریپتو (Opera Crypto) را برای اندروید، ویندوز یا مک (iOS بزودی) دانلود کنید. سپس، اگر از قبل یک کیف پول دارید، میتوانید آن را به اپرا متصل کنید، یا اینکه یک کیف پول در اپرا ایجاد کنید تا از قابلیتهای ذکر شده در بالا بهره ببرید.
مرورگر Web3 پوما (Puma)
یوری دیبسکی (Yuriy Dybskiy)، توسعهدهنده اوکراینی-کانادایی، مرورگر پوما را در ژانویه ۲۰۱۹ (دی ۹۷) تأسیس کرد. این مرورگر دسترسی به سرویس نام اتریوم (ENS)، هندشِیک (HNS)، فایل سیستم بین سیارهای یا همان InterPlanetaryFileSystem (IPFS) و همچنین پرداخت یکپارچه را برای سازندگان محتوا، توسعهدهندگان برنامهها و بازیها از طریق شبکه محتوایی کویل (Coil)
و پروتکل اینترلجر (Interledger) فراهم میکند. با استفاده از مرورگر پوما، کسب درآمد از وب به صورت زیر انجام میشود:
- ماهانه ۵ دلار توسط اعضای کویل برای دسترسی به محتوای ایجاد شده توسط کاربران پرداخت میشود.
- کاربران علاقهمند یک کیف پول دیجیتال راهاندازی، و از محتوای خود کسب درآمد میکنند. هر یک ساعتی که یک عضو کویل صرف مشاهده محتوای کاربران میکند، ۰/۳۶ دلار برای آنها درآمد دارد.
- در حالی که اعضای کویل از محتوای کاربران لذت میبرند، کویل وجوه را به کیف پول آنها منتقل میکند.
مرورگر Web3 برِیو (Brave)
برِیو یک نرم افزار منبع باز (open-source) است که ویژگیهای حفظ حریم خصوصی را همراه با یک مدل تجاری رایگان ارائه میدهد. این مرورگر فوقالعاده تجربه کاربران را در انجام تماسهای ویدیویی بدون هزینه، جستجوی کاملاً خصوصی، ساخت پلی لیست آفلاین و حتی یک فید خبری شخصیسازی شده بهبود میبخشد. برِیو به طور پیش فرض، ردیابها و تبلیغات نامناسب را از تمام وبسایتهایی که کاربران بازدید میکنند، حذف میکند. علاوه بر این، ویژگی جدید گالری NFTهای برِیو، یک رابط کارآمد برای مشاهده و مدیریت مجموعههای NFT را در اختیار کاربران قرار میدهد.
همچنین با تماشای تبلیغات، میتوان توکن بِیسیک اَتنشن (BAT) را دریافت و درآمد غیرفعال کسب کرد. یکی دیگر از ویژگیهای قابل توجه مرورگر Web3 برِیو، ادغام با IPFS است که ذخیرهسازی غیرمتمرکز فایلها را به طور داخلی امکانپذیر میکند، و با توزیع آنها در سراسر یک شبکه جهانی، تمرکز دادهها را کاهش میدهد.
مرورگر بیکر (Beaker)
مرورگر بیکر در حالت خصوصی، اجازه میزبانی همتا به همتای وبسایتها، که به عنوان هایپردرایوز (Hyperdrives) شناخته میشود را میدهد. فقط کسانی که به هایپردرایو لینک شدهاند میتوانند پس از ایجاد یک وبسایت به آن دسترسی داشته باشند. مرورگر بیکر علاوه بر سازگار بودن با تمام بخشهای وب، برای ایجاد برنامههای بدون میزبان نیز APIهای جدیدی را ارائه میدهد.
برخلاف اکثر مرورگرها که کد منبع (source code) یک صفحه را به بازدیدکنندگان آن وبسایت نشان میدهند، بیکر ساختار کامل یک وبسایت را در قالب گیتهاب (GitHub) نمایش میدهد. علاوه بر اینها، افراد میتوانند فورک وبسایت خود را نیز میزبانی کنند.
مرورگر اوسایریس (Osiris)
اوسایریس، اولین مرورگر بیطرف در شبکه جهان، امیدوار است که مردم را از قید سودگرایی، سانسور و تعصبی که در اینترنت رخنه کرده است، رها کند. اوسایریس ادعا میکند که یک مرورگر مبتنی بر بلاکچین است و به طور پیش فرض، همه تبلیغات و ردیابها را مسدود میکند. آنها خیلی صریح بیان کردهاند که خودکفا هستند و هیچ پولی از تبلیغات دریافت نمیکنند.
با اوسایریس آرمور (Osiris Armor)، کاربران میتوانند تنظیمات حریم خصوصی خود را پیکربندی کنند و تعداد تبلیغات و اسکریپتهایی که مسدود شدهاند را مشاهده کنند. علاوه بر این، این مرورگر یک کیف پول چندگانه به نام متاوالت (Metawallet) ارائه میدهد که از چندین ارز دیجیتال پشتیبانی، و تجربه Web3 را برای کاربران بلاکچین لذتبخشتر میکنند.
آینده مرورگرهای Web3
پلتفرمهای وب مدتهاست که قابلیت انتقال پول را نداشتهاند، و همین امر منجر به سیلی از تبلیغات اینترنتی و فعالیتهای تجاری نادرست شده است. از آنجایی که وب مفهومی (Web3) متعهد شده اطلاعات را به گونهای ترتیب دهد که معماری موتور جستجوی گوگل نتواند به آنها دسترسی داشته باشد، در نتیجه فرصتهای کسب درآمد از وب برای توسعهدهندگان، گیمرها و سازندگان محتوا فراهم شده است. کسب درآمد از وب یک راه موثر، رایگان، بومی و خودکار برای پرداخت پاداش به سازندگان، تأمین مالی زیرساختهای ضروری وب و پشتیبانی از APIها است.
اگرچه گوگل کروم پرکاربردترین مرورگر Web2 است، و برنامههای غیرمتمرکز نیز از طریق کیف پول Web3 قابل دسترسی هستند، اما مرورگرهای وب سازگار با بلاکچین به کاربران اجازه میدهند تا دادهها، سرمایه و دارایی خود را بدون واسطه کنترل کنند. بنابراین حرکت به سمت وب غیرمتمرکز نیازمند راهحلهای جدید و نوآورانهای برای ارتقای تجربه کاربر است، و مرورگرهای Web3 که به عنوان دروازهای به برنامههای غیرمتمرکز عمل میکنند، برای دسترسی به اقتصاد دیجیتال ضروری هستند.
علیرغم این واقعیت که هنوز حوزههای ناشناخته زیادی وب مفهومی وجود دارد و تحقیقات زیادی باید انجام شود، اما بدیهی است که فناوریهای Web3 در حال تبدیل شدن به یک عنصر مهم در چشمانداز فعلی وب هستند. انتظار میرود که مرورگرهای Web3 (اعم از موارد موجود و آینده)، به ارائه خدمات متمایز برای پاسخگویی به نیازهای کاربران بلاکچین ادامه دهند.
مترجم: امیر ملک پور
منبع: cointelegraph