آمارهای بانک جهانی از میزان نابرابری ثروت در جامعه
به گزارش گذارنیوز، بررسی آمار بانک جهانی از روند تغییرات ضریب جینی در ایران نشان میدهد طی سال ( 1398) 2019 این عدد برابر 40.94 بوده و در سال (1400) 2021 به 39.38 کاهش یافته است. یعنی با کم شدن اثر تحریمها بر کلیت اقتصاد کشور، نابرابری ثروت در جامعه هم از قله خود افت کرده است. اما این کاهش به معنی رفاه بیشتر نیست چراکه بررسيها نشان ميدهد كه ضريب جيني در سال گذشته نسبت به نيمه نخست دهه 90 بالاتر بوده و حدودا در محدوده رقم سال 96 قرار دارد.
اين در حالي است كه حجم حقيقي اقتصاد ايران در سال 1400 نسبت سال 96 بالغ بر 30 هزار ميليارد تومان كاهش داشته است. به عبارتي با وجود اينكه توزيع درآمد بهطور نسبي در دو سال مذكور وضعيت مشابه دارد، اما اين كاهش نابرابري درآمدي، بيشتر در برابري فقرتر شدن بوده است.
یکی از مهمترین نشانههای رشد اجتماعی و وضعیت رفاه در یک جامعه، تعادل و توازن توزیع درآمد یا ثروت در آن جامعه است.از جمله مهمترین شاخصهای این سنجش ضریب یا شاخص جینی است. ضریب جینی یک واحد اندازه گیری پراکندگی آماری است که معمولا برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده میشود. این ضریب با نسبتی تعریف میشود که ارزشی بین صفر و صد دارد. هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد صفر باشد، برابری بیشتر در توزیع درآمد را نشان میدهد و بالعکس هر چقدر ضریب جینی نزدیک به عدد یک باشد، توزیع نابرابر درآمد را مشخص میکند.
ضريب جيني را نميتوان به عنوان شاخص رفاه خانوارها در نظر گرفت و نميتوان اين شاخص را الزاما براي رفاه بالاتر يا پايينتر در نظر گرفت. در واقع اين ضريب سنجشي براي فاصله درآمد خانوارها و توزيع درآمدهاست كه نشان ميدهد چقدر درآمدها به سمت برابر شدن يا نابرابري پيش رفته است. بنابراين اين ضريب به تنهايي نميتواند شاخصي براي نشان دادن رفاه در يك جامعه باشد. جالب است بدانید طبق اعلام دادههای بانک جهانی، ضریب جینی در آمریکا در سال 2019، برابر 41.54 است و این بدان معناست که شکاف درآمدی در آمریکا وضعیت بدتری نسبت به ایران دارد ولی حال که میدانیم ضریب جینی شاخصی برای اندازهگیری رفاه نیست؛ روشن است که این نابرابری توزیع درآمد از رفاه مردم آن کشور کم نکرده است.
نویسنده: تیم اقتصادی گذار نیوز